حقوق هوایی چیست ؟
حقوق هوایی چیست ؟ قوانین محدوده هوایی چگونه است ؟در ادامه با وقت سفر همراه باشید تا به این سوالات پاسخ دهیم.
حقوق هوایی
حقوق هوایی رشته‌ای از علم حقوق است که شامل قوانین و قواعد عبور و مرور هواپیماها و بهره برداری هوایی می باشد .لازم به ذکر است که به دلیل تحول روزانه فناوری و تکنولوژِی هواپیمایی حقوق هوایی یک حقوق همواره پویا و متغیر می باشد و همین امر باعث سخت شدن رعایت این قوانین می شود.
مطالب مرتبط:
فرودگاه راجیوگاندی هند بررسی صنعت حمل و نقل هوايی ايران
بحث اولیه در خصوص مالکیت بالن و اجازه پرواز آن بود ولی در سال های بعد که بحث پرواز بالن از فراز کشوری و فرود در کشور دیگر و یا سقوط آن روی اراضی مردم و مسئله پرداخت خسارت مطرح شد عملا نیاز به تدوین قوانین خاص پرواز مورد توجه قرار گرفت.
در سال ۱۸۷۰ بیسمارک صدر اعظم آلمان بیان نمود که پرواز بالن بر فراز کشورها به مثابه شخص حقیقی می باشد که از مرزهای کشور عبور کرده و بدون مجوز در حکم دشمن تلقی می گردد. از این تاریخ به بعد تمامی پرواز ها در کنفرانس لاهه در سال ۱۸۹۹ پرتاب اشیاء خطرناک همچون گلوله توپ از بالن ممنوع گردید و بالن مانند شخص حقیقی بایستی تابعیت کشوری را که مالک آن بود را اخذ می نمود و بر اساس قوانین کشوری که بر فراز آن پرواز داشته است با آن برخورد می شد.
حقوق بین الملل هوایی چیست؟
حقوق بین الملل هوایی به عنوان یکی از شاخه های حقوق بین الملل شامل منابع حقوق بین الملل است یعنی معاهدات عرف و اصول کلی حقوقی .
حقوق هوایی و چالش های آن
مشخصه قابل توجه حقوق بین‌الملل هوایی این است که تمام کشورها در قلمرو بین‌الملل می باست این حقوق را رعایت کنند. هریک از پرواز‌ها از طرف عموم کشورها قابل پذیرش و اجراست و ساعات عزیمت و ورود و وضع ترافیک می باست از قبل مشخص شود. حقوق بین‌الملل هوایی برای حمل و نقل داخلی کشورها به خصوص کشورهایی که دارای خاک نسبتا وسیع هستند، یا از لحاظ جغرافیایی دارای محدوده های کوهستانی در مرز ها می باشند و یا شراطی دارند که نمی‌توانند از سایر وسایل حمل و نقل استفاده کنند ، بسیار پر کاربرد می باشد. مثل ایالت متحده آمریکا یا اتحاد جماهیر شوروی و برزیل که ترافیک داخلی گسترده‌ای دارند.
از اوایل قرن بیستم که موضوع ساخت هواپیمای موتور دار که توسط انسان در آسمان قابل هدایت باشد مورد توجه قرار گرفت و رفته رفته توسعه یافت بگونه ای که استفاده آن برای مقاصد خاصی همچون نقشه برداری هوایی و حمل بار و جابجایی انسان استفاده شد. توسعه صنعت هواپیماسازی با وقوع جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۳ رونق گرفت. در سالهای جنگ از هواپیما جهت شناسایی مواضع دشمن و حمل محمولات پستی و سایر نیازهای ترابری نظامی از جمله بمباران هوایی استفاده میشد. البته با پابان جنگ جهانی از اهمیت هواپیما کاسته نشد بلکه از این وسیله حمل و نقل سریع جهت حمل بار و محموله های پستی و جابجایی مسافران استفاده شد. انقلاب صنعتی و استفاده کشورهای اروپایی و آمریکا از ادوات پیشرفته الکترونیکی و مکانیکی موجب افزایش توانایی هواپیما در پروازهای با ارتفاع بالاتر و سرعت بیشتر و در شرایط بد جوی گردید. در واقع هواپیما سازی یک صنعت مترقی با ترکیب دیگر صنایع شد و انواع هواپیماهای نظامی و غیر نظامی با کاربردهای گوناگون تولید شدند. جنگ جهانی دوم در سالهای ۱۹۴۱ لغایت ۱۹۴۴ میلادی با تولید انواع هواپیماهای سنگین قاره پیما و همینطور جتهای مسافربری همراه بود. پیشرفت صنعت هواپیما سازی و علوم هوانوردی و نیازها و مسائل حقوقی که در این خصوص ایجاد می گردد زمینه ساز وضع قوانین و مقرراتی گشت که ابتدا در قلمرو یک کشور وضع و سپس بطور منطقه ای بین کشورهای همسایه تحت عنوان معاهدات و پیمان های منطقه ای به امضای طرفین میرسد. اما پرواز بر فراز سایر کشورها نیازمند وضع قوانین و مقررات بین المللی بود که ابتدا بین چند کشور تفاهم نامه تهیه و سپس با قبول و امضای سایر کشورهای ذینفع جنبه بین المللی و با قابلیت اجرای جهانی می گردید. ثبت هواپیما و نحوه استفاده از آن در قلمروهای مختلف هوایی نیز از دیگر مسائلی است که در حقوق هوایی موردبحث قرار می‌گیرد، همچنین تعیین مقدار خسارت‌های وارده در هوا به مسافران، کشورها، محیط زیست و ذی‌نفعان نیز از دیگر مواردی است می‌توان در حقوق هوایی به آن اشاره کرد.
بنابراین در یک جمع‌بندی می‌توان عنوان نمود که حقوق هوایی رشته‌ای از علم حقوق است که قوانین و قواعد مربوط به عبور و مرور هواپیماها و بهره‌برداری از هوا و همچنین روابط حقوقی و تجاری ناشی از آن‌ها را بررسی می‌کند. همچنین به دلیل ماهیت مسافرت‌های هوایی این رشته معمولاً بخشی از حقوق بین‌الملل به‌حساب آمده و حقوق بین‌الملل هوایی نیز نامیده می‌شود. علاوه بر این قواعد و مقررات مربوط به فرودگاه‌ها و مقررات مربوط به حق پرواز و هدایت هواپیما نیز در قلمرو حقوق هوایی قرار می‌گیرد.
عهد نامه پاریس:
عهدنامه پاریس اولین معاهده بین المللی در زمینه هوانردی بین المللی می باشد.
-قبول اصل حاکمیت کامل و انحصاری هرکشور بر قلمرو هوایی خود(بالای قلمرو خاکی و دریای سرزمینی)
-قبول اصل آزادی عبور و مرور در فضای بالای دریای آزاد ۳٫قبول اصل عبور بی ضرر در زمان صلح برای هواپیما های غیر نظامی(کشوری)کشورهای متعاهد در قلمرو یکدیگر منوط به رعایت شرایط مقرر در این عهدنامه ۴٫ممنوعیت کشور های متعاهد از انعقاد معاهدات خاص با کشورهای غیر متعاهد در زمینه اعطای امتیازات به هواپیماهای غیر نطامی(کشوری)
